تجربیات نوسازی معاصر از دید هویت شهری

Authors

محمود تیموری

abstract

نوسازی معاصر در ابتدا بر این فرض استوار بود که با نوسازی کالبد ـ خیابان ها و ساختمان هاـ بی نیاز از توجه به تاریخ و زمینه موجود، زندگی شهری نیز نو می شود. اما در کمتر از دو دهه بروز ناامنی و ناپایداری اجتماعی در محلات نوسازی شده، ضمن بطلان این فرض، این سوال را مطرح کرد که تحقق نوسازی کاملی که در آن امنیت و تعلق خاطر به عنوان شرایط اصلی سکونت مطلوب تأمین شود نیازمند چیست و چه نسبتی با هویت و زمینه شهری موجود دارد. در این راستا مقاله حاضر ابتدا به معرفی مفهوم هویت شهری می پردازد که در آن تداوم تاریخی و وابستگی به ذهن انسانی دو بعد اصلی معرفی می شوند. سپس تأثیر هویت بر ایجاد امنیت محیطی با استفاده از نتایج مطالعات اجتماعی انجام شده بررسی می شود. طبق این مطالعات هویت محله ای عاملی مناسب برای رشد و ارتقای تعلق خاطر، تعهد و مشارکت افراد در محله است و می تواند حس کنترل و نظارت اجتماعی را در محله ارتقا دهد. در نتیجه در محله هایی که هویت محله ای قوی تری دارند، نظارت اجتماعی و در نتیجه امنیت و گرایش کمتری به ناهنجاری ها وجود دارد. در بخش سوم ضمن تحلیلی کوتاه از رویکرد نوسازی کالبد محور (مدرن)، دو پروژۀ پروت ایگو در سنت لوئیس و پروژۀ نواب تهران به عنوان دو نمونه موردی، با معیارهای هویت و امنیت ارزیابی می شوند و فرایند ایجاد فضای ناامن و جرم خیز در آنها تحلیل می شود. نتایج این تحلیل بیان گر اینست که با نادیده گرفتن زمینه های تاریخی و فرهنگی موجود، فضایی با هویت ضعیف، تولید می شود که هیچ تعلق خاطری را در ساکنانش نمی انگیزد و باعث مهاجرت و تغییر ترکیب اجتماعی و کاهش انگیزۀ مشارکت و کنترل می شود. این دو عامل بر ایجاد ناامنی و جرم خیزی محیط تأثیر می گذارند. نتیجۀ نهایی مقاله اشاراتی به جایگاه هویت شهری در تهیه طرح نوسازی در راستای تحقق نوسازی کامل و تأمین امنیت محیطی خواهد داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طرح منظر شهری محله، راهکار تداوم هویت در روند نوسازی

سال‌ها است که طرح های معمول توسعه شهری یعنی طرح جامع و طرح تفصیلی به علت نقایص متعدد در زمینه های مختلف از تئوری و مبانی نظری گرفته تا روش شناسی، تکنیک‌ها، عدم پیش‌بینی ساز و کارهای اجرا و تحقق‌پذیری در کشورهای مبدع آنها، از دستور کار خارج شده است. ولی در کشور، به دلیل گوناگونی هنوز به قوت و قدرت خود از جایگاه مستحکم قانونی و ویژه‌ای برخوردار است. از جمله موارد ملموس ناکارامدی طرح‌های جامع و تف...

full text

تئوری منظر، رویکردی بر تداوم هویت در روند نوسازی شهری

تمرکز شرایط فرسودگی کالبدی و ضعف حیات اقتصادی ـ اجتماعی محلات فرسوده در غیر از نواحی تاریخی به گونه¬ای است که در ظاهر امر مداخله حداکثری بدون توجه به حفظ هویت و ارزش¬های محله¬ای موجود را توجیه می¬نماید. اما تجربه¬ی نوسازی چند سال گذشته نشان می¬دهد عدم توجه به کیفیت¬های موجود در شهر می¬تواند شکست اهداف اصلی را در پی داشته باشد. یکی از اهداف نوسازی شهری در ایران بر اساس سیاست¬های اخذ ¬شده از بر...

full text

نوسازی فرایند نوسازی شهری

جریان حیات شهری نه در گذشته سیر می‌کند و نه در اکنون راکد می‌ماند. شهر معاصر با کوله‌باری از گذشته به پیشواز آینده‌ای می‌رود که دنیای امروز نشانه رفته است؛ دنیایی که با دشواری‌های مشترک دست به گریبان بوده و اهل جهان را دل‌نگران کرده و به تکاپو انداخته است. هشدارهای مکرر جهانی در خصوص نابودی و تخریب محیط زیست، شدت گرفتن تغییرات اقلیمی و اثرات مخرب گرمایش زمین، کاهش منابع آب، آلودگی هوا ناشی از ...

full text

طرح منظر شهری محله، راهکار تداوم هویت در روند نوسازی

سال ها است که طرح های معمول توسعه شهری یعنی طرح جامع و طرح تفصیلی به علت نقایص متعدد در زمینه های مختلف از تئوری و مبانی نظری گرفته تا روش شناسی، تکنیک ها، عدم پیش بینی ساز و کارهای اجرا و تحقق پذیری در کشورهای مبدع آنها، از دستور کار خارج شده است. ولی در کشور، به دلیل گوناگونی هنوز به قوت و قدرت خود از جایگاه مستحکم قانونی و ویژه ای برخوردار است. از جمله موارد ملموس ناکارامدی طرح های جامع و تف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله علمی-ترویجی منظر

Publisher: مرکز پژوهشی هنر، معماری و شهرسازی نظر

ISSN 2008-7446

volume 6

issue 27 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023